|
Степан Агбанович Сарыг-оол 1908 чылдың ноябрь 17-де Өвүр Торгалыгның Кадыгбай деп черге төрүттүнген. Чогаал ажылын 1930 чылдарда эгелээн. Тыва чогаалдың үндезилекчилериниң бирээзи. Шүлүкчү, прозачы, драматург, очулдурукчу. ССРЭ-ниң Чогаалчылар эвилелиниң кежигүнү. Тыва АССР-ниң улустуң чогаалчызы, Тыва АССР-ниң литературазының болгаш уран чүүлүнүң алдарлыг ажылдакчызы. Ооң адын Тыва Республиканың Чазак Даргазының чогаал шаңналы эдилеп чоруур. «ХХ чүс чылда Тываның алдарлыг кижилери» деп Күрүне номунче ооң ады кирген. «Аңгыр-оолдуң тоожузу» деп романы болгаш өске-даа чогаалдары ССРЭ-ниң улустарының болгаш делегей улустарының чээрби хире дылдарынче очулдуртунган. Орус болгаш даштыкы дылдарга чээрби ажыг ному үнген. Орус дылдан он ажыг номну, ооң иштинде А. Пушкинниң, Н. Некрасовтуң, Т. Шевченконуң, В. Маяковскийниң шүлүктерин, М. Горькийниң «Ава» деп романын, Ч. Айтматовтуң «Джамиля» деп тоожузун, өске-даа чогаалдарны тыва дылче очулдурган. Ниитизи-биле алдан ажыг номнарны үндүрген. Номнары. 2 томнуг чогаалдар чыындызы (Кызыл, ТывН/Ч, 1973-1974 чч.), 3 томнуг чогаалдар чыындызы (Кызыл, 1988-1989-1992); «Саны-Мөге» (Кызыл, 1947), «Советтиг Тыва» (Кызыл, 1952), «Бистиң малывыс» (Кызыл, 1963, 2002), «Улуг-Хемим» (Кызыл, 1967), «Ынакшыл» (Кызыл, 1976), «Чүректиң кыйгылары» (Кызыл, 1980), «Саянның даңы» (Кызыл, 1983); «Песня хомуса» (Кызыл, 1968), «После ливня» (Москва, «Советский писатель», 1975); «Белек» (Кызыл, 1942), «Байлак чуртум» (Кызыл, 1958), «Аңгыр-оолдуң тоожузу», 1-ги ном (Кызыл, 1961), «Аңгыр-оолдуң тоожузу». 2-ги ном (Кызыл, 1966), «Амыдырал – демисел» (Кызыл, 1968); «У Саян» (Москва, «Дет. Лит.», 1965), «Повесть о светлом мальчике» (Москва, «Молодая гвардия», 1966; то же – Москва, «Современник», 1974), «Алдан дургун» (Кызыл, 1987) болгаш оон-даа өске. 1983 чылдың май 27-де мөчээн. |
|
|
|