Александр Александрович Даржай 1944 чылдың ноябрь 3-те Сүт-Хөлдүң Суг-Аксы суурга төрүттүнген. Чогаал ажылын 1964 чылда эгелээн. Шүлүкчү, прозачы, очулдурукчу. Россияның Чогаалчылар эвилелиниң кежигүнү. Тыва Республиканың Күрүне шаңналының, Тыва Республиканың Чазак Даргазының С.А. Сарыг-оол аттыг чогаал шаңналының болгаш Украинаның Ровно облазының комсомол шаңналының лауреады. Ооң чогаалдары орус, алтай, украин болгаш өске-даа дылдарже очулдуртунган. Тыва дылче А. Пушкинниң, М. Лермонтовтуң. Т. Шевченконуң, А. Блоктуң, С. Есенинниң, О. Сулейменовтуң, Ч. Калзаңның болгаш өскелерниң-даа шүлүктерин, С. Даниловтуң «Манчараның маңган аъды», А. Адаровтуң «Мөңге даглар», А. Бартонуң «Харлыг кыжын чечектээр дээш» деп шүлүк номнарын, В. Липатовтуң «Көдээ сууурнуң шагдаазы», Б. Укачинниң «Өлүмге чедир ам-даа ырак» Д. Мягмарның «Үер» деп тоожуларын, М. Горькийниң, Ф. Лорканың, Б. Брехттиң шиилерин, «Күл-Тегинге тураскааткан Улуг, Биче бижимелдерни» болгаш өске-даа чогаалдарны очулдурган. Номнары: «Чогаалдар чыындызы» (Кызыл, 1994); «Төрээн черим», (Кызыл, 1972), «/делге» (Кызыл, 1975), «Эргелениг» (Кызыл, 1978), «Звон стремян» (Кызыл, 1980), «Артыш айдызы» (Кызыл, 1982), «Мөңге чер» (Кызыл, 1985), «Щедрый очаг (Москва, «Современник», 1985), «Арчының jыды» (Горно-Алтайск, 1985), «Пришла пора» (Москва, «Молодая гвардия», 1986), «Өглеривис ак-көк ыжы» (Кызыл, 1987), «Зерна добра» (Кызыл, 1991), «Сарыг бүрү үезиниң сарынналы» (Кызыл, 1993), Чуртталганың шириин шөлү» (Кызыл, 1999), «Ынакшылдың ширээзи» (Кызыл, 2003), «Шаг-үениң шылгалдазы» (Кызыл, 2004), «Благословение Неба и Земли» (Москва, «Советский писатель», 2004), «Идегелдиң чырыы» (Кызыл, 2005); «Сылдыстыгда дүш» (Кызыл, 1979), «Чурттаарын күзезиңзе» (Кызыл, 1984), «Четкер четкизи» (Кызыл, 1991), «Шагар-оътта шалың» (Кызыл, 1995) болгаш өске-даа.
|
|