Салчак Калбакхөрекович Тока 1901–1973 1901чылдың декабрь 15-те Тожунуң Мөөн-Хөл деп черге (Салчак кожууннуң Мергенге деп база айтып турган) төрүттүнген. Тыва чогаалдың үндезилекчилериниң бирээзи. Чогаал ажылын 1930 чылда эгелээн. Драматург, прозачы. ССРЭ-ниң болгаш Тыва АССР-ниң Күрүне шаңналдарының лауреады, Тыва АССР-ниң улустуң чогаалчызы. Ооң адын «ХХ чүс чылда Тываның алдарлыг кижилери» деп Күрүне номунче киирген. Ооң кол чогаалы – «Араттың сөзү» деп үш номнуг («Тос чадырда», «Араттың сөзү», «Чаа Тыва») романы ССРЭ-ниң улустарының болгаш делегей улустарының чээрби ажыг дылдарында очулдурттунган. «Херээжен», «Узун-Кара, Семис-Кара», «Дөңгүр-оол», «Боттанган күзел» деп шиилерниң, баштайгы тыва очерктерниң, чечен чугааларның, «Ада көрбээнин оглу көөр», «Чоннуң оглу», «Хайыраканчылар», «Хомду дайыны» деп барымдаалыг тоожуларның болгаш өске-даа чогаалдарның автору. Номнары: 5 томнуг чогаалдар чыындызы (Кызыл, 1976–1981), шилиттинген проза чогаалдары (Кызыл, 1981) ; «Херээжен», (Кызыл, 1935), «Мээң сактыышкыным», (Кызыл, 1941), «В берестяном чуме» (Москва, «Советский писатель», 1943), «Тос чадырда» (Кызыл, 1944), «Араттың сөзү», 1-ги ном (Кызыл, 1951), «Араттың сөзү», 2-ги ном (Кызыл, 1965), «Ада көрбээнин оглу көөр» (Кызыл, 1963), «Чаа Тыва», (Кызыл, 1964), «Сказка о Кодур-ооле и Биче-кыс» (Кызыл, 1971), «Слово арата», роман в 3-х книгах (Москва, «Советский писатель», 1972), «Хомду дайыны» (Кызыл, 1984), «Улуг ужарже» (Кызыл, 2002) болгаш оон-даа өске. <<<мурнунда арынче
|
|